donderdag 18 september 2014

Afkomst 3

Voorouders van mijn beide ouders waren nog maar een paar generaties eerder Belgen geweest. Ik werd geboren als Nederlander, niet als Belg. Ik werd ook geboren als de zoon van een ambtenaar, niet een mijnwerker of landarbeider zoals het allergrootste deel van de kostwinners van het dorp waren. Die ambtenaar had bovendien de stadscultuur - van Maastricht - geproefd en een zekere liefde voor literatuur en "Bildung" in het algemeen opgevat. Het laatste had hij in eerste instantie opgedaan op de kostschool van Duitse nonnen in Valkenburg en in tweede op de hbs in Maastricht. In Valkenburg zal zijn lectuur beperkt zijn geweest tot de avonturenromans van Karl May, Jules Verne en Fritz Steuben, op de hbs maakte hij - vanaf zijn 15e - kennis met de echte literatuur. Ik weet niet wie zijn lerares in Valkenburg is geweest, in Maastricht kreeg hij onderwijs van Bernard Vlekke.
Vlekke was de leraar Nederlands en geschiedenis van mijn vader, toen nog Tony Lenssen. In het ene vak leerde hij Tony de literatuur, in het andere een kijk op de wereldgeschiedenis. Vlekke was een breed oriënterende leraar. Over hem heeft de historicus Piet Blaas in 1991 een monografie gepubliceerd, getiteld "Betrokkenheid en distantie. Bernard Vlekke (1899-1970) en de studie van de internationale betrekkingen". Het is helaas geen bio- maar slechts een bibliografie geworden. Om verschillende redenen was "een enigszins uitvoerige levensschets met daarbij behorende bibliografie" uitgebleven en Blaas wilde in zijn studie "in die leemte voorzien. Zij is geschreven in de overtuiging dat Vlekke een plaats verdient binnen de kring van Nederlandse historici, die de twintigste eeuw heeft voorgebracht".
In mijn blog van 30 oktober 2010 heb ik al gememoreerd dat Vlekke mijn vader een belangstelling voor de wereldsituatie heeft bijgebracht die ik van hem geërfd heb en vervolgens geprofessionaliseerd in de vorm van een universitair docentschap volkenrechtsgeschiedenis. Krachtens mijn geboorte wist ik van het bestaan van minstens één buitenland, België, en krachtens de verhalen van mijn ouders over de Duitse nonnen van hun kostschool van een tweede, Duitsland, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte ikzelf kennis met de Duitsers en tijdens de bevrijding met talloze andere buitenlanders. Ook was snel na de bevrijding duidelijk dat de wereld verdeeld was in twee partijen, de ene onder de leiding van Amerika, de andere onder die van de Sovjet-Unie. Het verrassende was echter dat men over deze toestanden boeken kon schrijven en lezen, dat men er een studie van kon maken. Mijn vader had dat al van Vlekke geleerd en ik heb het gretig overgenomen. Resultaten van die lezerij kan de geïnteresseerde lezer vinden in dit blog onder de titels over Andrew J. Bacevich, Eurazië, "de wereld en ik" (een stuk of tien afleveringen), volkenrecht, volkenrechtsgeschiedenis, Amerikanen en dergelijke, evenals in het geaborteerde blog op mijn website.